Η αυτοπεποίθηση είναι ένα στοιχείο του χαρακτήρα που προϋποθέτει αυτογνωσία. Όσο πιο ουσιαστική είναι η σχέση που έχουμε με τον εαυτό μας τόσο περισσότερο θα πιστέψουμε σ’ αυτόν.
Σίγουρα είναι το χαρακτηριστικό εκείνο που χτίζεται από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας και μεγαλώνοντας, καλλιεργείται και ωριμάζει όλο και περισσότερο. Βασική προϋπόθεση είναι να μην αγγίζει τα όρια της υπερβολής γιατί σε μία τέτοια περίπτωση το «παραγωγικό γόητρο» που τη χαρακτηρίζει γίνεται αλαζονεία και εγωκεντρισμός που μόνο καταστροφικές συνέπειες μπορεί να έχει σε όλους τους τομείς της ζωής μας, καταλήγοντας σε μοναξιά και αδιαλλαξία.
Η επιρροή της είναι μεγάλη σε προσωπικό, κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο, γιατί το άτομο που πιστεύει στον εαυτό του, το καταλαβαίνεις από μακριά, έχει «έναν αέρα», το εκπέμπει στους γύρω του, εμπνέει εμπιστοσύνη, δίνει σαφή εικόνα του εαυτού και των δυνατοτήτων του, μπορεί και ελίσσεται, διαπραγματεύεται, είναι οργανωτικό και οργανωμένο, έχει στόχους, όρια και πάνω απ όλα ξέρει ποιες είναι οι δυνατότητες και ποιες οι αδυναμίες του, είτε σε επίπεδο ακαδημαϊκών γνώσεων είτε σε επίπεδο προσωπικών ικανοτήτων.
Πιο αναλυτικά η αυτοπεποίθηση είναι σημαντική γιατί:
- Θα σε βοηθήσει να κάνεις τις επιλογές εκείνες στην προσωπική σου ζωή , με βάση το «θέλω», το «μπορώ» και το «αξίζω». Αναγνωρίζοντας τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία σου μπορείς να έχεις πιο ισότιμες διαπροσωπικές σχέσεις , γίνεσαι πιο διεκδικητικός, πιο δοτικός, πιο επικοινωνιακός με τον άνθρωπο που επιλέγεις να πορευτείς στη ζωή σου. Είναι πιο εύκολο να αποδεχτείς τον άλλο έτσι όπως είναι, δεν έχεις την ψευδαίσθηση ότι θα τον αλλάξεις γιατί αυτό είναι και ένα δικό σου ζητούμενο- να σε αποδέχεται ο άλλος όπως είσαι. Άλλωστε αν αποδειχτεί ότι τελικά δεν μπορεί να προχωρήσει μία σχέση , αναλαμβάνεις την ευθύνη και το κόστος που σου αναλογεί και προχωράς μπροστά χωρίς να ανακυκλώνεις καταστάσεις που υποτιμούν τις έννοιες του «σχετίζεσθαι» και της συντροφικότητας.
- Στις φιλικές και κοινωνικές σχέσεις θα είσαι το άτομο που σε χαρακτηρίζει η αυθεντικότητα και η ειλικρίνεια. Εκπέμπεις γοητεία, σεβασμό και θαυμασμό παράλληλα, βάζεις όρια και παράλληλα κι εσύ με τη σειρά σου δεν παραβιάζεις τα όρια του άλλου. Είσαι ο φίλος/η φίλη που εμπνέει εμπιστοσύνη χωρίς να κάνει ιδιαίτερο «θόρυβο» για να φανεί ή να ξεχωρίσει. Αναγνωρίζεις τα δυνατά σημεία των ανθρώπων γύρω σου , ακόμη κι αν ξέρεις ότι τα συγκεκριμένα μπορεί να αποτελούν δικές σου αδυναμίες. Θα κάνεις προσπάθεια να έχεις ανιδιοτελείς σχέσεις , ακριβώς γιατί γνωρίζεις τα δυνατά και τα τρωτά σου σημεία.
- Επαγγελματικά , είσαι το άτομο που θα προσπαθεί πάντα να είναι αποδοτικό και με συνέπεια στη δουλειά του. Λειτουργείς συναγωνιστικά και όχι ανταγωνιστικά με τους συναδέλφους σου και η καταξίωση έρχεται μετά από προσπάθεια και εκπλήρωση των στόχων σου. Για σένα η έλλειψη γνώσεων σε κάποιο τομέα δεν θα αποτελέσει τροχοπαίδι επαγγελματικό αλλά θα είναι το κίνητρο για να ρωτήσεις, να μάθεις, να προσπαθήσεις και να προχωρήσεις. Είσαι αλληλέγγυος συνάδελφος και μπορείς να λειτουργήσεις ομαδικά γιατί είσαι ανοιχτή/ ανοιχτός τόσο στο να βοηθήσεις όσο και να αναγνωρίσεις κάποιο τυχόν λάθος σου.
- Η λεκτική επικοινωνία είναι σε πλήρη αρμονία με την εξωλεκτική. Τα άτομα με αυτοπεποίθηση αναγνωρίζονται ακόμη και από τον τρόπο που πίνουν τον καφέ τους. Εκπέμπουν αυτό το «ξέρω ποιος είμαι, τι θέλω, τι μπορώ» – έχουν επίγνωση. Έχουν μία ευθύτητα και μία αλήθεια, σε συζητήσεις παίρνουν μέρος έχοντας άποψη, με έναν τρόπο που σε παροτρύνει να την λάβεις υπόψη σου.
Συνήθως η αυτοπεποίθηση είναι συνυφασμένη με την αυτοεκτίμηση. Όταν πιστεύεις στον εαυτό σου, δεν αναλώνεις όλη σου την ενέργεια στην ανασφάλεια του αν θα καταφέρεις κάτι αλλά επικεντρώνεσαι στην προσπάθεια, και τα δυνατά σου σημεία τα χρησιμοποιείς υπέρ σου. Το υγιές άτομο που έχει την αυτογνωσία και ξέρει τι αξίζει και τι μπορεί να καταφέρει δεν έχει την ανάγκη να το επιδεικνύει, δεν αναλώνεται στο τι θα δείξει στους άλλους, είναι μία ήρεμη δύναμη, συγκροτημένη και αθόρυβη. Ξέρει να κοιτά στα μάτια ευθέως, αποδέχεται όχι μόνο τη νίκη αλλά και την ήττα του, έτσι στα δύσκολα θα τον δεις να πέφτει και μετά από λίγο να «ξαναγεννιέται από τις στάχτες του».
Ντόρα Μίνου
ΜΑ Κλινικής Ψυχολογίας
Ψυχοθεραπεύτρια (ενηλίκων , ζεύγους & οικογένειας)
